““အစၥလာမ္ႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္တုိ႔အေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမ်ားကို ရွင္းလင္းခ်က္စာတမ္း (အက်ဥ္း)””

““အစၥလာမ္ႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္တုိ႔အေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမ်ားကို ရွင္းလင္းခ်က္စာတမ္း (အက်ဥ္း)””

ေဒါက္တာျမင့္သိန္း (ၿငိမ္းခ်မ္းလုလင္)

၃။ ဂ်ိဟာဒ္ဟူသည္ မြတ္စလင္မ္မဟုတ္သူမ်ားကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းျခင္းျဖစ္ပါသေလာ။

=====================================

တစ္ခ်ိန္က အေနာက္တုိင္းတြင္ အစၥလာမ္သာသနာသည္ ဓါးမုိး၍ သာသနာျပဳခဲ့သည္ဟူေသာ ၀ါဒျဖန္႔မႈ လႊြမ္းမိုးေနခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းစြပ္စြဲ ခ်က္ကို အေနာက္တုိင္းမွ ႐ိုးသားေသာပညာရွင္အသီးသီးက မဟုတ္မွန္ ေၾကာင္း ရွင္းျပသြားခဲ့ၾကသည္။ ဥပမာ-L.E. Browne က “ခုိင္မာစြာ ျဖစ္တည္ လ်က္ရွိေသာ အခ်က္ မ်ားက အေနာက္တုိင္း၏ ယင္းက်ယ္ျပန္႔ေသာ စြပ္စြဲခ်က္ မ်ားကို ပယ္ဖ်က္ေနေပ သည္”ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လည္း မြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ အင္အား ေကာင္းလာလွ်င္ ဂ်ိဟာဒ္ေခၚ မြတ္စလင္မ္ မဟုတ္သူမ်ားကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းေရးလုပ္လိမ့္မည္။ အထူး သျဖင့္ ၂၁-ရာစုတြင္ ျပဳ မည္ျဖစ္ရာ ၈၈-ႏွစ္သာ က်န္ေတာ့သျဖင့္ မိမိတို႔၏သား ေျမးလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာမ်ား ကိုသုတ္သင္ ကာ ျမန္မာျပည္ကို အၿပီး သိမ္းလိမ့္မည္ဟူေသာလြဲမွားသည့္ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈေပၚေပါက္လာသျဖင့္ မြတ္စလင္မ္ တို႔အေပၚ သံသယမ်ား၊ ရန္လိုမုန္းတီးမႈ မ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရပါသည္။

သို႔ဆုိလွ်င္ ဂ်ိဟာဒ္ဟူသည့္ အဓိပၸာယ္မွန္မွာ အဘယ္နည္း။
ဂ်ိဟာဒ္ ဟူေသာ အရဗီေ၀ါဟာရ၏ စာေပအဓိပၸာယ္မွာ အစြမ္းကုန္ႀကိဳး ပမ္းျခင္း၊ သက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ျခင္း (effort, struggle, striving) ဟူ၍ ရပါသည္။ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ (၉း၂၄)အရ အဓိပၸာယ္မွာ စစ္မွန္ေသာ မြတ္စလင္မ္ဟူသည့္ မိမိ အသက္၊ အိုးအိမ္၊ စည္းစိမ္ထက္ အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္ႏွင့္ ထိုအရွင္၏ေစတမန္ မုဟမၼဒ္တုိ႔ျပဆုိေသာ မွန္ကန္ျခင္း၊ တရားမွ်တျခင္း၊ ေလာကကိုအလွဆင္ျခင္းတုိ႔ကိုအေျခခံသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းစဥ္ကို ပိုမိုခ်စ္ျမတ္ႏိုးက ယင္းအတြက္ သက္စြန္႔ႀကိဳး ပမ္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ေခၚပါသည္။

ထုိ႔အျပင္ ဂ်ိဟာဒ္ဟူသည့္ သာသနာ့စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲျခင္း(Holy War)၊ အစြန္းေရာက္ျခင္း၊ အယူသည္းျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ျခင္းဟု လုံး၀ အဓိပၸာယ္မရဘဲ ကုရ္အာန္(၂၂း၄၀)အရ ဘာသာတရားတုိ႔၏ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္က်င့္သုံး ခြင့္ကိုအာမခံျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈကို ဆန္႔က်င္တားဆီးျခင္းဟုလည္း အဓိပၸာယ္ ရပါသည္။

ထို႔အျပင္ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္အရ---
(၁) ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပဳရေသာဂ်ိဟာဒ္ (Peaceful Jihad)ႏွင့္
(၂) လက္နက္စြဲကိုင္ရေသာဂ်ိဟာဒ္ (Armed Jihad)ဟူ၍ (၂)မ်ိဳးရွိပါသည္။

(က) ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပဳရေသာ ဂ်ိဟာဒ္
------------------------------------
တမန္ေတာ္ျမတ္ မုဟမၼဒ္သည္ မကၠဟ္ၿမိဳ႕တြင္ ၁၀ ႏွစ္တုိင္ အစၥလာမ္ ေခၚ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈဘ၀ တည္ေဆာက္ေရးလမ္းၫႊန္ တရားကို ေဟာၾကား သြန္သင္ ခဲ့ရာ လက္ခံသူမ်ားရွိသလို အမ်ားစုက ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ တမန္ ေတာ္ျမတ္အား အစၥလာမ္တရား ေဟာၾကားျခင္းမျပဳရန္ ဘုရင္အာဏာ၊ စည္းစိမ္၊ ကညာပ်ိဳတုိ႔ျဖင့္ ဖ်ားေယာင္းခဲ့ၾကရာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ၾကသျဖင့္ အစၥလာမ္ကို လက္ခံသူမ်ားကို ညႇဥ္းပမ္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား ျပဳလာခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္ ေနာက္လုိက္မ်ားကို မကၠဟ္ၿမိဳ႕ျပင္သို႔ ေမာင္း ထုတ္၍ ၃-ႏွစ္တာ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ထားခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႔ မြတ္စလင္မ္မ်ား ၁၃ ႏွစ္တာ ညႇဥ္းပမ္းသတ္ျဖတ္ ခံခဲ့ၾကရေသာ္လည္း အႏႈိင္းမဲ့ ကိုးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္က လက္နက္စြဲကိုင္ခြင့္မေပးခဲ့ဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာပင္ သက္စြန္႔ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ေစခဲ့ပါသည္။

ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ (၂၉း၆ ၊ ၂၉း၆၉ ၊ ၁၆း၁၁၀)အရ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပဳခြင့္ရေသာဂ်ီဟာဒ္ဟူသည္ မိမိ၏နာမ္ခႏၶာ (နဖ္စ္၀ိညာဥ္) သန္႔စင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ မေတာ္ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန စသည္တုိ႔ကို ေအာင္ႏိုင္ရန္ႀကိဳးပမ္းျခင္း၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္၌ မေကာင္းမႈမ်ားပေပ်ာက္ေစ၍ ေကာင္းမႈရွင္သန္ေစျခင္းကိုေခၚပါသည္။

တုိ႔အျပင္ ကုရ္အာန္(၂၅း၅၂)အရ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကေပးေသာ တရား၏အသိပညာျဖင့္ အမွားကိုတြန္းလွန္ကာ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရ ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ႀကီးက်ယ္ေသာ ဂ်ီဟာဒ္ဟုေခၚသည္။ ဤၿငိမ္းခ်မ္း စြာျပဳရေသာ ဂ်ိဟာဒ္ကို ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လုံး က်င့္သုံးရမည္ျဖစ္သည္။

(ခ) လက္နက္စြဲကိုင္ရေသာ ဂ်ိဟာဒ္
-------------------------------------
အစၥလာမ့္ဘ၀တည္ေဆာက္မႈလမ္းစဥ္တြင္ စိတ္အလိုကိုမလုိက္ဘဲ ဘ၀ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေစ၏။

“ဩ မေကာင္းမႈကို ပိုမိုလွပေကာင္းမြန္မႈႏွင့္တုံ႔ျပန္ေလာ့၊ သို႔ျဖစ္လွ်င္ အၾကင္သူႏွင့္ အသင္အၾကား ရန္ညိႇဳးရွိအံ့၊ ထိုသူသည္ မိတ္ေဆြအရင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္လာေပမည္။” (ကုရ္အာန္ ၄၁း၃၄)

သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုေမွ်ာ္ကိုး၍ ယင္းသို႔ေမတ္ၱာျဖင့္ဆက္ဆံျခင္းကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ တုိက္ခုိက္လာပါက ရန္သူအျဖစ္ လက္နက္စြဲကိုင္ ခုခံ တိုက္ခုိက္ခြင့္ရွိလာပါသည္။ သို႔ေသာ္ မိမိကိုတုိက္ခုိက္သူကိုသာ ျပန္တုိက္ရ မည္ျဖစ္ၿပီး အျပစ္မဲ့သူမ်ားကို မထိ ခုိက္ေစရ။ (ကုရ္အာန္ ၂း၁၉၀)။

ရန္သူဘက္ မွခုိလႈံခြင့္ေတာင္းလာသူမ်ားကိုလက္ခံ၍ အစၥလာမ္အေၾကာင္းရွင္းျပကာ ေဘး ကင္းရာသုိ႔ပို႔ေပးရမည္။ (ကုရ္အာန္ ၉း၆)။
ရန္သူမွ စစ္ေျပၿငိမ္းရန္ ကမ္းလွမ္းလာပါက အလႅာဟ္ထံယုံၾကည္အပ္ႏွံ၍ လက္ခံရမည္။ (ကုရ္အာန္ ၈း၆၁)။

ယင္းသို႔အမွန္တရားအတြက္၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အသက္စြန္႔လွဴသြား သူမ်ားကို အစၥလာမ္က သူေသမ်ားမဟုတ္၊ အၿမဲ တမ္းရွင္သန္ေနသူမ်ားဟု ဂုဏ္ျပဳထားပါသည္။ (ကုရ္အာန္၂း၁၅၄) ျမန္မာ စကား၌လည္း “ရဲေဘာ္မေသ၊ ေသေသာ္ငရဲမလား” ဟု ဂုဏ္ျပဳထားပါသည္။

စစ္ဗ်ဴဟာအရ ကင္းပုန္းခ်ျခင္း၊ ရန္သူကိုဖမ္းဆီးျခင္း၊ စစ္ေျမျပင္၌ရန္သူကို ရင္ဆုိင္တုိက္ခုိက္ေစျခင္းမွာ စစ္မက္ကာလ အတြက္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ (ကုရ္အာန္ ၉း၅)။

“စစ္ေျမျပင္၌ ရန္သူ၏လည္ဂုတ္ကိုခုတ္” ဟူ ေသာ အရဗီစကားမွာ ရန္သူ၏ ထိုးစစ္ရပ္ဆုိင္းသြားေစႏိုင္သည့္အဓိကက် ေသာ ခ်က္ေကာင္းမ်ားကို ရွာေဖြ၍ ထိေရာက္စြာ စစ္ဆင္ေရးျပဳရန္ အဓိပၸာယ္ လည္း ပါ၀င္ပါသည္။ (ကုရ္အာန္ ၄၇း၄)။ ဤလမ္းၫႊန္ခ်က္၌ပင္ စစ္ပြဲကာလ ၿပီးဆုံးပါက စစ္သုံ႔ပန္းမ်ားကိုတစ္နည္းနည္းျဖင့္ လႊြတ္ေပးရန္လည္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။ သို႔ေသာ္ အစၥလာမ္သာသနာကို မလိုမုန္းထားရွိသူတုိ႔က ဤကုရ္အာန္ ၏လမ္းၫႊန္ခ်က္ မ်ားကို ကိုးကား၍ မြတ္စလင္မ္တို႔သည္ မြတ္စလင္မ္မဟုတ္ သူတုိ႔အား အခ်ိန္ကာလမေရြး၊ ေတြ႕ရာသခ်ႋဳင္း ဓါးမဆုိင္းဘဲ သတ္ျဖတ္ရန္ ၫႊြန္ၾကားထားသည္ဟု လြဲမွားစြာ ၀ါဒျဖန္႔ႏႈိးဆြေလ့ရွိရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားသူတိုင္း သတိျပဳအပ္ပါသည္။

ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ရဲဂ်ီနယ္ေဘာ့စ္၀သ္စမစ္က တမန္ေတာ္ျမတ္ မုဟမၼဒ၌ အၿမဲတမ္းစစ္တပ္ႀကီးမရွိေၾကာင္း ဂုဏ္ျပဳေဖာ္ျပရာတြင္ “သူသည္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ သာသနာ့အႀကီးအကဲျဖစ္သည္။ တစ္ဦးတည္းႏွင့္ ဆီဇာဘုရင္လည္းျဖစ္၊ သာသနာပိုင္ ပုပ္ရဟန္းမင္းလည္းျဖစ္သည္၊ သာသနာ ပိုင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးကဲ့သို႔ သာသနာပိုင္ အေဆာင္အေယာင္မရွိ၊ ဆီဇာျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္ဘုရင္ဆီဇာကဲ့သို႔ အၿမဲတန္းစစ္တပ္လည္းမရွိ၊ သက္ေတာ္ေစာင့္လည္းမရွိ၊ နန္းေတာ္လည္းမရွိ၊ သတ္မွတ္ထားေသာ အခြန္ တစ္စုံတစ္ရာလည္းမရွိ၊ မည္သူမဆုိ အမွန္ေျပာခြင့္ရွိပါက ေျပာမည္မွာ မွန္ကန္ ေသာ ေကာင္းကင္က်လမ္းၫႊြန္က်မ္းႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သြားသူမွာ မုဟမၼဒ္သာျဖစ္သည္။

အေၾကာင္းေသာ္ မည္သည့္ယႏၲယား ပစၥည္းမွ်မပါဘဲ၊ မည္သည့္ အေထာက္အပံ့မွ်မပါဘဲ အာဏာအလံုးစုံကို ပိုင္ဆုိင္ႏုိင္ခဲ့သူျဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း။”

တမန္ေတာ္ျမတ္ မုဟမၼဒ္သည္ အစၥလာမ္ ေခၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို တည္ေဆာက္ျပရာတြင္ အခ်ိဳ႕သူမ်ား စြပ္စြဲ ပုတ္ခပ္ေနသလို တဏွာႀကီးသူ၊ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီတစ္ဦးမဟုတ္ဘဲ ကမာၻ႔ျပႆနာမ်ားကို လက္ေတြ႕က်က် ေျဖရွင္း၍ ကမာၻႀကီးကို တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေအာင္၊ ယဥ္ေက်းမႈရွိေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေအာင္ ထိ္ပ္ဆုံးအဆင့္မွေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻ႔ ထိပ္တန္းပညာရွင္မ်ားမွ အသိအမွတ္ျပဳ ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ့သမုိင္း ပါရဂူ ေဒါက္တာသန္းထြန္းက မိုက္ကယ္ အိပ္ခ်္ဟတ္၏ ကမာၻေက်ာ္-The 100 ဟူေသာစာအုပ္ကို“ေက်ာ္စြာတစ္ရာ”အမည္ျဖင့္ဘာသာျပန္ခဲ့ရတြင္“လူ႔သမုိင္း ေၾကာင္း တစ္ခုလုံးကို က်နစြာ ဆန္းစစ္သုံးသပ္ၾကည့္လွ်င္ သူ(မုဟမၼဒ္)တစ္ဦး တည္းသာလွ်င္ ဘာသာေရးႏွင့္ ေလာကီေရးႏွစ္မ်ိဳးစလုံး၌ အေအာင္ျမင္ဆုံး ပုဂ္ၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဤသို႔အဆင့္ ၁ ေပးရျခင္းျဖစ္သည္”ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

(ဂ) ဘာသာျခားတုိ႔အား ဖ်ားေယာင္းျခင္း၊ ဓါးမုိးျခင္း၊ သုတ္သင္ျခင္းမရွိ
ကမာၻ႔သမုိင္းတြင္ ပေဒသရာဇ္ေခတ္မ်ား၌ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား အျပန္အလွန္ နယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္မႈ ရွိခဲ့ၾကပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း အေနာ္ရထာ၊ ဘုရင့္ ေနာင္ႏွင့္ အေလာင္းဘုရားမင္းမ်ားလက္ထက္က အထူးထင္ရွားခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္ အစၥလာမ္က ဓါးမိုး၍ သာသနာျပဳခဲ့ျခင္းဆုိသည္မွာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ား ထပ္ခါတလဲလဲေျပာေနၾကသည့္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ စိတ္ကူးယဥ္ယုံတမ္း စကားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း အေနာက္တုိင္းပညာရွင္မ်ားကပင္ ျပန္ရွင္းေနၾကပါသည္။
ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး အာဗန္၂(၁၀၄၂-၁၀၉၉)ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ခရစ္ယာန္ တုိ႔သည္ မြတ္စလင္မ္တို႔အား ခရစ္ေတာ္ကို ဆန္႔က်င္သူမ်ားျဖစ္သည္၊ ယဥ္ေက်းမႈ မရွိသူမ်ားျဖစ္သည္ဆုိၿပီး အထင္အျမင္လြဲမွားကာ စတင္တုိက္ခိုက္ ခဲ့မႈေၾကာင့္ ခ႐ူးဆိတ္စစ္ပြဲ ႏွစ္ ၂၀၀ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ကို အထူးရွင္းျပစရာ မလို ေတာ့ပါ။

လက္ေတြ႔တြင္ မြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ ဥေရာပစပိန္တြင္ေကာ္ဒိုဗာယဥ္ေက်းမႈ ထူေထာင္ၿပီး ကမာၻ႔လူသားထုကို ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀ မွ် သိပၸံ၊ ၀ိဇၨာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြမ်ား ေပးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ မည္သူ႔ကိုမွ် အစၥလာမ္သာသနာအတြင္းသို႔ အဓမၼသြတ္သြင္းျခင္း၊ သုတ္သင္ရွင္းလင္းျခင္းမျပဳခဲ့ပါ။ ခ႐ူူးဆိတ္စစ္သည္မ်ား၀င္ေရာက္လာၿပီး မြတ္စလင္မ္တုိ႔ေသြးေခ်ာင္းစီး သတ္ခံခဲ့ရျခင္းသာရွိခဲ့ပါသည္။ ျပင္သစ္မွသိပၸံပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေမာရစ္ဘုကိုင္လ္က ယင္းသတ္ျဖတ္ မႈသာမရွိခဲ့ပါက ယေန႔ကမာၻႀကီးသည္ ယခုထက္ပို၍ သိပၸံ ပညာေရွ႕ေရာက္ေန မည္ဟုပင္ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။

မြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ အာေရဗ်ေဒသကို ႏွစ္ေပါင္း ၁၄၀၀ ေက်ာ္ စိုးမိုး အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ျပင္သစ္တုိ႔က ႏွစ္အနည္းငယ္သာ က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္မႈျပဳခဲ့ၾကပါသည္။

သို႔ေသာ္ ယေန႔အာေရဗ်တြင္ ေကာ့ပတစ္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ အရဗ္လူမ်ိဳး (၁၄)သန္းရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္ ဓါးမုိးမႈ၊ သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈမွ် မရွိခဲ့ပါ။ ကမာၻ႔သမုိင္းတြင္ ဘဂၢဒက္အင္ပါယာမွ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ကို ေသြးေခ်ာင္းစီးသတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကေသာ စစ္ေသြးႂကြ မြန္ဂို စစ္သည္တုိ႔သည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မြန္ဂိုတာတာမ်ားအျဖစ္ အစၥလာမ္ဘာသာ ၀င္ျဖစ္သြားၾကျခင္းမွာ မည္သည့္ဓားမိုးမႈႏွင့္ အဓမၼစနစ္ေၾကာင့္မွ မဟုတ္ခဲ့ပါ။

ကြန္ျမဴနစ္ႀကီးစိုးေသာ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ မြတ္စလင္မ္သန္း(၁၀၀)ေက်ာ္ရွိရ ျခင္းမွာ မည္သည့္အဓမၼမႈေၾကာင့္မွ မဟုတ္ပါ။ အိႏ္ၵိယကုိ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀မွ် စိုးမိုးခဲ့ၾကၿပီး မဂိုအင္ပါယာကို ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ မြတ္စလင္မ္ မဂိုဧကရာဇ္ ဇဖရ္ရွဟ္လက္မွ ၿဗိတိသွ်တုိ႔က အိႏ္ၵိယကို သိမ္းခဲ့ ၾကၿပီး ၎အား ရန္ကုန္သို႔ပို႔ေဆာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ အိႏ္ၵိယ တြင္ လူဦးေရ(၈၀)ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ မြတ္စလင္မ္မဟုတ္သူမ်ားသာျဖစ္ေနရာ အဓမၼစနစ္ႏွင့္ သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈမရွိခဲ့၍သာ ျဖစ္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေခတ္သစ္ အိႏ္ၵိယႏိုင္ငံဖခင္ႀကီး မဟတၱမဂႏၶီက အစၥလာမ္သည္ ဓားမုိး၍ သာသနာျပဳခ့ဲျခင္းမရွိ၊ တမန္ေတာ္ျမတ္ မုဟမၼဒ၏ဓားမွာ သံဓားမဟုတ္ဘဲ ေမတၱာဓားသာျဖစ္ေၾကာင္း ဂုဏ္ျပဳေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ယခုအခါ OLC ေခၚ မြတ္စလင္မ္ႏိုင္ငံမ်ား ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕တြင္ ၅၇ ႏိုင္ငံပါ၀င္ရာ ယင္းႏုိင္ငံမ်ားတြင္ မြတ္စလင္မ္ မဟုတ္သူ ေျမာက္ျမား စြာရွိျခင္းမွာ မည္သည့္သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈမွ် မျပဳခဲ့၍သာျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါ သိပၸံ ၀ိဇၨာပညာ တုိးတက္ေနသည့္ အေနာက္ကမၻာတြင္ အစၥလာမ္ ျပန္႔ပြားေနရျခင္းမွာ အသိပညာကို အေျခခံ၍သာျဖစ္ပါသည္။