ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအား အၾကမ္းဖက္လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ ခ်က္မ်ားထြက္ေပၚ

Myanmar Muslim Net

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ပိုင္းရွိ အာရကန္ [ရခိုင္] ျပည္နယ္မွာ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (HRW) က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြ ထြက္ေပၚ လာျပီး တဲ့ေနာက္မွာ ျပည္သူ႔အေရျခံဳ ဟန္ေဆာင္အစိုးရဟာ “လူမ်ိဳးတုန္း သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈေတြ”၊ “လူသားမ်ား အေပၚ ရာဇဝတ္မႈက်ဳးလြန္မႈေတြ” ျပဳလုပ္ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာဝင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္ေနရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡၾကီးေၾကာင့္ မီးရီႈ႕မႈေတြ၊ လုယက္မႈေတြ၊ ေသြးေအးသတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္ပြားခဲ့ရတဲ့အတြက္ အနည္းဆံုး လူ ၂၀၀ ခန္႔ေသဆံုးခဲ့ရျပီး ၁၂၅၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ HRW ကေတာ့ ဒီလို သတ္ျဖတ္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ သူတို႔ကိုလြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳထားတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကို စြပ္စြဲလိုက္ပါတယ္။

ဒီအေရးကိစၥနဲ႔ စပ္ႏြယ္မႈမရွိတဲ့ ေလာေလာလက္လက္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျပီးခဲ့တဲ့လက ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ျပီးေနာက္မွာ ရာစုႏွစ္တစ္ဝက္ေလာက္ စစ္အုပ္စုရဲ႕ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳပ္မႈမွာ ျဖတ္သန္းလာခဲ့ျပီးမွ အသစ္တဖန္ေခါင္းေထာင္လာတဲ့ အစိုးရရဲ႕ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ဆႏၵသေဘာထားေတြဟာ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါေတာ့တယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာ ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (International Crisis Group) က 'ျငိမ္းခ်မ္းေရးၾကိဳးပမ္းမႈဆု' ေပးတဲ့ေန႔နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ကို ဥေရာပ သမဂၢ (European Union) ကဖယ္ရွားလိုက္တဲ့ ေန႔နဲ႔ တစ္ရက္တည္းမွာပဲ ထြက္ေပၚလာခဲ့တာပါ။

HRW ရဲ႕အစီရင္ခံစာအရ ရခိုင္လူအုပ္ၾကီးက [၂၀၁၂ ခုႏွစ္] ဇြန္လအတြင္းမွာ မြတ္စလင္ေတြ ရဲ႕ ျမိဳ႕နယ္ ေလးခု ကို တိုက္ခိုက္ၾကျပီး ေအာက္တိုဘာလမွာေတာ့ ျမိဳ႕နယ္ ၉ ခုကို တိုက္ခုိုက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ရြာေတြကို မီးရိႈ႕၊ လူေတြကို အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ မီးရိႈ႕ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ရန္ထဲ ရြာကို တစ္ရက္အတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာ အေယာက္ ၇၀ ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း စာမ်က္ႏွာေပါင္း ၁၅၃ ရြက္ပါရွိတဲ့ ယင္းအစီရင္ခံစာမွာ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

“ပထမကေတာ့ စစ္သားေတြက ‘ဘာမွမလုပ္ၾကတဲ့၊ ခင္ဗ်ားတို႔ကို ကာကြယ္ေပးမယ္။ က်ေနာ္တို႔ကယ္မယ္။’ လို႔ေျပာ ၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း သူတို႔ကို ယံုၾကည္အားကိုးခဲ့မိတယ္။” ဟု အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ မေသမေျပာက္ ေသ တြင္း ကလြတ္လာသူတစ္ဦးက HRW ကိုေျပာပါတယ္။ “ေနာက္ေတာ့ သူတို႔ကတိဖ်က္ၾကတယ္။ ရခိုင္ေတြ က်ေနာ္တို႔လူေတြ ကို အလြယ္တကူ ရိုက္နက္သတ္ျဖတ္ၾကတယ္။ လံုျခံဳေရးေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ဘာ အကာအကြယ္မွ ေပး ခဲ့ဘူး။” ဟုေျပာျပပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ပိုင္းမွာေနထိုင္ၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ လူဦးေရအားျဖင့္ ၈၀၀၀၀၀ ေလာက္ရွိျပီး ႏိုင္ငံ မဲ့ျဖစ္ေန ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္အလိုက္ေန ထိုင္လာခဲ့ၾကေပမယ့္လည္း လူမ်ိဳးေရး အစြန္းေရာက္ ဝါဒီ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းရဲ႕ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒက ပံုေဖာ္ထားတဲ့ တရားဝင္တိုင္း ရင္းသား လူမ်ိဳးစာရင္း ၁၃၅ ခုထဲမွာမပါဝင္ ပါဘူး။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ‘ကီလီမီတာ ၃၀၀ ေလာက္ထိစပ္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏိုင္ငံက လူေတြျဖစ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ႕ ေဒသတြင္းက သယံဇာတေတြကို ခိုးယူသံုးစြဲဖို႔အတြက္ တရားမဝင္ခိုးဝင္လာသူ ဘန္ဂါလီေတြျဖစ္တယ္’ လို႔ ျမန္မာအစိုးရက သက္မွတ္ထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္၊ ကေလးေမြးဖြားခြင့္ အစရွိတဲ့ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြအပါအဝင္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ အတြင္းမွာ ေန ထိုင္ၾကရပါတယ္။

ဘဂၤလာေဒရွ္႕ကလည္း သူတို႔လူေတြမဟုတ္ဘူးဆိုျပီး ဥပကၡာျပဳထားပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ ျပႆနာဖန္တီးလိုတဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာ ဝင္ေတြကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ‘ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼက်င့္တယ္’၊ ‘ျမန္မာႏိုင္ငံကို အစၥလာမ္ဘာသာျဖစ္ေအာင္ ေ ျပာင္းလဲေနတယ္’၊ ‘မြတ္စလင္ကေလးေတြ မ်ားလာေအာင္ မိန္းမေတြ အမ်ားၾကီး ယူၾကတယ္’ လို႔ လုပ္ၾကံဝါဒျဖန္႔ၾကပါတယ္။

HRW ရဲ႕ အာရွေရးရာ လက္ေထာက္တာဝန္ခံ ေဖးလ္ ေရာဘတ္စန္ (Phil Robertson) ဟာ “[အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔] ယေန႔အထိ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးမႈေတြကို ျငင္းပယ္ေနျခင္းအာျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သြားေရးလာေရးေတြကို ကန္႔သတ္ ထားျခင္းျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသုတ္သင္ ရွင္း လင္းေရး လႈပ္ရွားမႈၾကီးမွာ” ျမန္မာအစိုးရက ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲလိုက္ပါ တယ္။ ျပီး ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေနာက္ပိုင္းမွ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဟာ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြ ဖ်တ္ဆီး ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ လူစုလူေဝးေတြကို အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ ကို ေထာက္ ပံ့ေပးတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြကို ပိတ္ဆို႔တားဆီးထား တာတဲ့အေၾကာင္းေတြ ကိုလည္း အစီရင္ခံစာအသစ္မွာ အက်ယ္တဝန္႔ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးကို အဓမၼက်င့္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသားသံုးဦးရဲ႕ လုပ္ရပ္ကို လက္စားေျခတုန္႕ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ဘာသာေရးခရီးထြက္လာတဲ့ ဘတ္စ္ကားေပၚက မြတ္စလင္ ၁၀ ဦးကို လူတစ္စုက သတ္ျဖတ္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြက အၾကမ္းဖက္မႈကို စတင္ေစခဲ့တဲ့ မီးပြားေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္လေတြမွာေတာ့ “ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းၾကီးေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြစုေဝးၾကျပီး လူမ်ိဳးစုအေရးကို ရာသက္ပန္  ပံုစံေျပာင္းလဲႏိုင္ေရးအတြက္” ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို အစအနေဖ်ာက္ၾကဖို႔ ၾကံစည္လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “သူတို႔မွာ နည္းျဗဴဟာေတြရွိတယ္။

ဒီလုပ္ရပ္ေတြအားလံုးဟာ ေသေသျခာျခာ အစီအစဥ္ဆြဲျပီး စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္ၾကတာပါ။” ဟု ရိုဟင္ဂ်ာ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားလူ႔အခါင့္အေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (National Democratic Party for Human Rights) ရဲ႕ ဥကၠဌ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ဦးေက်ာ္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။

အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း (အန္ဂ်ီအို) ေတြကလည္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ အေျခအေနေတြစိုး ရြားေနျပီး  ေရာဂါဘယထူထပ္ေနေၾကာင္း၊ မရွိမဲ့ရွိမဲ့ စားနပ္ ရိကၡာေတြလည္း ကုန္ခန္းေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးေနၾက  ပါတယ္။ (မေလးရွားအပါအဝင္) ႏိုင္ငံရပ္ျခားေတြကို ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အသက္ စြန္႔ျပီး ထြက္ေျပးသြားေအာင္လုပ္တဲ့ ကလိန္ကက်စ္ လွည့္ကြက္က ေပါ့ေသးေသးကိစၥေတာ့မဟုတ္လွပါဘူး။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ေဒၚလာ ၃၅၀ နဲ႔ညီမၽွတဲ့ ေငြေၾကးပမာဏကို သူတို႔ကို အႏၱာရယ္ျပဳၾကသူေတြထံ လူကုန္ကူခ ေပးျပီး ထြက္ေျပးၾကရပါတယ္။ ဇြန္လအၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ မိသားစုဝင္ ရွစ္ဦးဆံုးရံႈးသြားခဲ့ရတဲ့ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံအေျချပဳ ရိုဟင္ဂ်ာအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေနဆန္းလြင္က “ဒီသတ္ျဖတ္မႈေတြရဲ႕ေနာက္ကြယ္မွာ အစိုးရပါ တယ္ဆိုတာ ရာႏႈန္းျပည့္ေသျခာပါတယ္” လို႔ TIME မဂၢဇင္းကိုေျပာျပပါတယ္။

“အကယ္လို႔ အစိုးရဟာ ဒီလိုအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို တားဆီးခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိရင္ ခ်က္ခ်င္းတားဆီးလို႔ရႏိုင္ပါတယ္” လို႔သူကေျပာပါတယ္။ “သူတို႔ေတြ ဒီလိုဘဲ ဆက္လုပ္ေနၾကမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ငါးႏွစ္အတြင္း ျမန္မာျပည္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ရွာေတြ႕ေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး။” လို႔လည္း ဆက္လက္ရွင္းျပပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုကူညီၾကတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း ခ်ိမ္းေျခာက္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းၾကီးရံုး (UNHCR) ႏွင့္ နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္ မ်ားအဖြဲ႕ (Doctors Without Borders MSF) ႏွစ္ဖြဲ႕လံုးရဲ႕ ဝန္းထမ္းေတြက ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတြင္း အာရကန္ျပည္နယ္မွာ အာဏာပိုင္ေတြ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားခဲ့ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။

MSF ရဲ႕ အေထြေထြညြန္ၾကားေရးမွဴး အားဂ်န္ ဟီဟန္းခမ္ပ္ (Arjan Hehenkamp) ကလည္း ေဖေဖာ္ဝါရီလ မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္တြင္ သူ႕အဖြဲ႕ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ စခန္းေတြမွာ ကူညီလုပ္ေဆာင္ရေကာင္း လားဆိုျပီး ရခိုင္ေတြရဲ႕ ၾကိမ္းေမာင္းမႈေတြကို ခံခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

“လက္ကမ္းစာေတြ၊ စာေစာင္ေတြ၊ ေဖာစ့္ဘြဳတ္ စာမ်က္ႏွာေတြအေပၚမွာ MSF နဲ႔ အျခားအဖြဲ႕ေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ အခ်ိဳ႕ရခိုင္ေတြက အစဥ္တစိုက္ေဝဖန္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။

ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို တရားဝင္ ဝင္ခြင့္မျပဳဘဲ ဒီလို စြပ္စြဲခ်က္တင္ေနတာေတြကေတာ့ အဓိက ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အခက္အခဲျဖစ္ပါ တယ္” လို႔ သူ႕ရဲ႕ ထုန္ျပန္ေၾကညာခ်က္တစ္ခုေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ပိုမိုစိုးရြားလာတဲ့ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြက ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚမွာဘဲ ဦးတည္လုပ္ေဆာင္ေနတာ မဟုတ္ေတာ့ ပါဘူး။ အရင္ႏွစ္က အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာလည္း သီးျခားမြတ္စလင္ လူမ်ိဳးစု တစ္စုျဖစ္တဲ့ ကမန္လူမ်ိဳးေတြကိုလည္း ဦးတည္တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့လမွာလည္း အၾကမ္းဖက္မႈလိႈင္းလံုးၾကီးဟာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ေျမာက္ဖက္ ကီလိုမီတာ ၅၀၀ ေလာက္မွာတည္ရွိတဲ့ မိထီၱလာျမိဳ႕ကို ရိုက္ခပ္ခဲ့ပါတယ္။ မေျပာပေလာက္တဲ့ မြတ္စလင္ပိုင္ေရႊဆိုင္မွာ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ပြားရာကစခဲ့ျပီး လူ ၄၃ ဦးနဲ႔ အနည္းဆံုး အိမ္ေျခ ၈၀၀၊ ဗလီ ၅ ေဆာင္ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ လူ ၁၂၀၀၀ ေလာက္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေနရျပီး ဒုကၡသည္ေနရာခ်ထားေရးစခန္းေတြထဲ ေရာက္ကုန္ပါတယ္။

ဒီအၾကမ္းဖက္မႈက ရိုဟင္ဂ်ာေတြေနထိုင္ရာ ေဒသမဟုတ္တဲ့ အျခား ျမိဳ႕နယ္ ၁၁ ခု ကိုလည္း ျပန္႔ႏွံ႕ခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ ပိုင္အေဆာက္အဦးေတြကို ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ဖ်က္ဆီးေနတာေတြ၊ သဃၤန္းျခံဳထားတဲ့ ဘုန္းၾကီးေတြက လူသတ္ေနတာေတြ ကို အသံုးမက်တဲ့ ျမန္မာ့ရဲအရာရွိေတြ ရပ္ၾကည့္ေနတဲ့ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းကို BBC က ထုတ္လြင့္ခဲ့တာကိုလည္း ထိတ္လန္႔စြာရႈ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသာင္းၾကမ္းသူေတြရဲ႕ အႏၱာရယ္က အသက္စြန္႔ျပီး မြတ္စလင္ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြကို ကာကြယ္ေပးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္ဆိုတာကိုလည္း သတိမူသင့္ပါတယ္။

ဘာသာေရးအမုန္းပြားမႈေတြရဲ႕အလယ္မွာ ေဗ်ာင္တိုက္ေဟာေျပာေနတဲ့ ဘုန္းၾကီး ဝီရသူ ဦးေဆာင္တဲ့ ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္ပါ ဗုဒၶဘာသာစစ္ေသြးၾကြအဖြဲ႕က အခ်က္အျခာက်က်ပါဝင္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ မႏၱေလးျမိဳ႕က မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတိုက္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ ဝီရသူဟာ မြတ္စလင္ေတြက “ရခိုင္ျပည္မွာ ဂ်ီဟဒ္ (ဘာသာေရးခုခံစစ္ပြဲ) ဆင္ႏြဲေနတယ္”၊ “ကေလးငယ္ေတြကို မူရစ္ေဆး တိုက္ျပီး တိုက္ခိုက္ခိုင္းေနတယ္။” “သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ လို ဟန္ေဆာင္ျပီး တိုက္ခိုက္ေနတယ္” လို႔ အေျခအျမစ္မရွိပဲ စြပ္စြဲေနပါတယ္။ အခုေတာ့ ႏိုင္ငံအႏွံ႔မွာ ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္ စတစ္ကာေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြပိုင္တဲ့ စီးပြားေရး ေတြရဲ႕ အမွတ္သားအျဖစ္ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။


ျပည္တြင္းသတင္းမီဒီယာေတြကလည္း ဒီကိစၥမွာ အထူးတလွယ္ အေထာက္အကူမျပဳပါဘူး။ ေတာင္အာရွသား အသားညိဳသူေတြကို ေခၚတဲ့ ‘ကုလား’ ဆိုတဲ့ သံုးအႏႈန္းေတြထည့္သြင္းေဖာ္ျပထာမ်ိဳးရွိသလို ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုလည္း တရားမဝင္က်ဴးေက်ာ္လာသူေတြလို႔ ယံုမွားသံသယျဖစ္ေစတဲ့ ‘ဘန္ဂါလီ’ လို႔ သံုးႏႈန္းေဖာ္ျပၾက တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပါတ္သက္လို႕ကေတာ့ တစ္ခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ျငိမ္း ခ်မ္းေရး ႏိုဘလ္ ဆုရွင္ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုေတာ့ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေဝဖန္ၾကပါတယ္။

သူမဟာ ဒီကိစၥရပ္တစ္ေလၽွာက္လံုးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ၾကမ္းတမ္းရုတ္မာစြာဆက္ဆံေနမႈကို ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကိုေမၽွာ္ကုိးျပီး ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႕ ဆႏၵမဲေတြ မရမွာစိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ဒီကိစၥမွာေရွ႕တမ္းမထြက္ရဲ တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးခ်န္ပီယံ ေဟာင္းတစ္ေယာက္ သာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ကမြတ္စလင္ေတြ အတြက္ကေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေလး အလွမ္းေဝးေနပါေသးတယ္။


ဧျပီ ၂၃ ၂၀၁၃ တြင္ ခ်ာလီ ကန္ဘဲလ္ ေရးသားထားေသာ TIME မဂၢဇင္းမွ Burma Accused of Ethnic Cleansing for Rohingya Violance ေဆာင္းပါးကို O’laie Manzu မွ ဆီေလၽွာ္သလို ဘာသာျပန္ထားပါသည္။


မူယင္းသတင္းေဆာင္းပါး။ http://world.time.com/2013/04/23/burma-accused-of-ethnic-cleansing-for-rohingya-violence/#ixzz2RISXqjJj